နန္းေရွ႕သား: ကိုးကြယ္တယ္ဆိုတာ ဘာလဲ ??? " (စာေတြ နည္းနည္းမ်ားပါတယ္ သိသင့္တယ္ထလင္ို တင္ေပးလုိက္ပါတယ္ ) ဗုဒၶဘာသာဝင္ျဖစ္တယ္ဆိုရင္ ရတနာသံုးပါးကို ကိုးကြ္ရယတယ္။ က်မ္းဂန္စကားနဲ႔ေျပာရင္ သရဏဂံုတ္ရညတယ္။ ‘သရဏဂံု’လို႔ ေျပာလိုက္ေတာ့ ေၾကာက္မသြားနဲ႔။ ... အဲဒီလို ေျပာလို္ရကင္ တို႔ျမန္မာစကားက ဘယ္ေရာက္သြားလဲ … သိလား။ လူေသဆံုးတဲ့ဆီ ေရာက္သြားေရာ။ ဘုန္းႀကီးေတြ သရဏဂံုတတင္ဲ့ဆီ စိတ္ေရာက္သြားတယ္။ ေဝါဟာရဆိုတာ မလြယ္ဘူး။ ‘သရဏဂံု’ဆိုတာ ပါဠိလို ‘သရဏဂမန’လို႔ေခၚတယ္။ အဲဒီ ‘သရဏဂမန’ေကန ‘သရဏဂံု’လို႔ ဆိုလိုက္ေတာ့ နားမလည္ၾကဘူး။ ေရွးက ျမန္မာေတြက ပါဠိကို ျမန္မာျပန္တဲ့အခါ တစ္ခါတစ္ခါေတာ့လ ည္း ျမန္မာျပန္တယ္။ တစ္ခါတစ္ခါက်ေတာ့လည္း ပါဠိပ်က္သံနဲ႔ပဲ ေျပာတယ္။‘စိတ္’ဆိုတဲ့ စကားလံုး ရွိေသးတယ္။ ‘စိတ္’ဆိုတဲ့ စကားကို ျမန္မာစကားလို႔ ထင္ေနၾကတယ္။‘စိတၱ’ဆိုတဲ့ ပါဠိေကန ‘စိတ္’ဆိုၿပီး ပါဠိပ်က္စကား သံုးၾကတာ။ ျမန္မာမႈျပဳၾကတာပဲ။အဲဒီလိုပဲ သရဏဂံုဆိုတာလည္း ဒီအတိုင္းပဲ။ ‘ဂမန’ကို (ဂုမ္/ဂံု)လို႔ ဘာသာျပန္ၿပီးေတာ့၊ ‘သရဏ’ေကတာ့ ‘သရဏ’ပဲ။‘သရဏဂမန’လို႔ ေမခၚဘဲနဲ႔ ‘သရဏဂံု’လို႔ လြယ္လြယ္ ေခၚၾကတယ္။ 1:)‘သရဏ’ဆိုတာ ဘာလဲ? 2:)‘ဂမန’ဆိုတာ ဘာလဲ? ‘သရဏ’ဆိုတာ ‘ဘုရားကို ကိုးကြယ္ျခင္း၊ ဆည္းကပ္ျခင္း’ပဲ။ ‘သရဏ’ကို က်မ္းဂန္ေတြက ဘယ္လို ဖြင့္ျပထားသလဲဆိုေတာ့ ‘အပါယ္ေလးပါး၌ျဖစ္ေသာ ဆင္းရဲမႈကို သတ္တတ္ ညႇဥ္းဆဲတတ္ ပယ္သတ္တာ’ကို ‘သရဏ’လို႔ ေခၚတယ္။ ‘သရဏ’ဆိုတာ ရွင္းရွင္း ေျပာရင္ ‘ညႇဥ္းဆဲတတ္တာ၊ ပယ္သတ္တတ္တာပဲ’။ ဘာကို ညႇဥ္းဆဲတတ္တာလဲ?ဒုကၡကို ညႇဥ္းဆဲတတ္တာ၊ ဒုကၡကို ကာကြယ္ေပးတာပဲ၊ ဒုကၡမရွိေအာင္ လုပ္ေပးတာ။ဘုရား တရား သံဃာ ရတနာသံုးပါးဟာ တို႔ကို ေဘးရန္ေတြ ကာကြယ္ေပးတယ္။ ဆင္းရဲဒုကၡမွ ကာကြယ္ေပးတယ္။ အပါယ္က်တဲ့ ဒုကၡမွ ကာကြယ္ေပးတယ္။ တိုက္႐ိုက္ေျပာရင္ ပယ္သတ္တယ္၊ ညႇဥ္းဆဲတယ္လို႔ ဒီလို သံုးရမယ္။ ျမန္မာလို ျပ္ရနင္ေတာ့ ‘ကိုးကြ္ရယာ’လို႔ ျပန္ထားတယ္။ ဗုဒၶသရဏဂံု ျမတ္စြာဘုရားက မင္းတို႔ အကုသိုလ္ေတြ မလုပ္ၾကနဲ႔။ ကုသိုလ္ကို လုပ္ၾက။ဒီလို ေဟာတယ္။ အကုသိုလ္ေတြ မလုပ္ၾကနဲ႔ဆိုတာ ေမကာင္းမႈေတြ ျဖစ္မွာ စိုးလို႔ ေျပာတာ။ အက်ိဳးစီးပြားေတြ ပ်က္စီးမွာ စိုးလို႔ မလုပ္ၾကနဲ႔လို႔ ေျပာတာနဲ႔ အတူတူပဲ။ကုသိုလ္ကို လုပ္ၾကလို႔ ေျပာတာဟာ အက်ိဳးစီးပြားရွိမည့္ အလုပ္ကို လုပ္ၾကလို႔ အက်ိဳးစီးပြားရွိမည့္ အလုပ္ကို လုပ္ၾကလို႔ ေျပာတာနဲ႔ အတူတူပဲ။ဒါေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရားဟာ သတၱဝါေတြမွာ ျဖစ္မည့္ ေဘးရန္ေတြကို ကာကြယ္တယ္။ ႏွိပ္စက္တယ္။ ညႇဥ္းဆဲတတ္တယ္ ဆိုၿပီး ျမတ္စြာဘုရားကို သရဏလို႔ ေခၚတယ္။ ဓမၼသရဏဂံု တရားေတာ္ကို သရဏလို႔ ေခၚတာက်ေတာ့ တရားေတာ္ဆိုတာ မဂ္ ဖိုလ္ နိဗၺာန္ ပရိယတ္တရားကို ေခၚတယ္။မဂ္ဖိုလ္ရလို္ရကင္ ဒီပုဂၢိဳလ္ဟာ အပါယ္မက်ေတာ့ဘူး။ အပါယ္က်မည့္ ေဘးမွ ေစာင့္ေရွာက္တတ္တယ္။ အဲဒီလို တရားထူးေလး တစ္ခါ ရလို္ရကင္ မိမိတို႔အဖို႔ သက္သာရာ ရတယ္လို႔ ဆိုလိုတယ္။ ေလာကဆင္းရဲ ဒုကၡၾကားမွာ ေနေရပမယ့္ တရားထူးေလး ရလိုက္တဲ့အခါ အပါယ္ေလးပါး ကင္းဖို႔ ေသခ်ာသြားၿပီေပါ့။ သက္သာရာ ရတယ္လို႔ က်မ္းဂန္က သံုးတယ္။ အဲဒီလို သက္သာရာကို ေရစျခင္းျဖင့္ သတၱဝါတို႔မွာ ျဖစ္မည့္ ေဘးရန္ကို တားဆီးတတ္တယ္။ ဖ်က္ဆီးေပးတတ္တယ္။ဒါေၾကာင့္ တရားေတာ္ကို သရဏလို႔ ေခၚတယ္။ သံဃသရဏဂံု သံဃာကို သရဏလို႔ ေခၚတာက်ေတာ့ သံဃာဆိုတာ နည္းနည္းေလး လႉလည္း အက်ိဳး အမ်ားႀကီး ရတယ္။သံဃာကို လႉတာနဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ကို လႉတာ မတူဘူး။ ပုဂၢိဳလ္ကို လႉတာက အဲဒီပုဂၢိဳလ္က ေကာင္းရင္ ေအၾကာင္း မဟုတ္ဘူး။ ေမကာင္းရင္ အလႉမွာ အက်ိဳး အရနည္းတယ္။ ေကာင္းရင္ အက်ိဳး အရမ်ားတယ္။ေကာင္းတဲ့ ေျမမွာ မ်ိဳးေစ့စိုက္တာ နဲ႔ ေမကာင္းတဲ့ ေျမမွာ မ်ိဳးေစ့စိုက္တာ ကြာတယ္။ဒါေၾကာင့္ သံဃာလို႔ ဆိုလိုက္တာနဲ႔ ေမကာင္းတဲ့ သံဃာလို႔ ဘယ္ေတာ့မွ မရွိဘူး။ ေကာင္းတဲ့ သံဃာခ်ည္းပဲ။နည္းနည္းေလး လႉေသာ္လည္းပဲ အမ်ားႀကီး အက်ိဳးေပးတဲ့ေအနနဲ႔ သတၱဝါေတြရဲ႕ အက်ိဳးမဲ့ျဖစ္ေစမည့္ ေဘးရန္ကို ပယ္ဖ်က္ တားဆီးတတ္ေသာေၾကာင့္ သံဃာကို သရဏလို႔ ေခၚတယ္။ ေနာက္ၿပီး သံဃာကလည္း ဘုရားရွရင္ဲ႕ တရားကို လိုက္နာ က်င့္သံုးၿပီး ဘုရားရွင္ ေဟာၾကားတဲ့အတိုင္း လူနတ္ျဗဟၼာ သတၱဝါမ်ားအား အကုသိုလ္ မလုပ္ၾကနဲ႔။ ကုသိုလ္ကို လုပ္ၾကလို႔ ေဟာတယ္။လိုက္နာ ကိုးကြယ္သူမ်ားမွာ ေဘးရန္ ဆင္းရဲ ကင္းၿပီး ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာကို ေရစတယ္။ဒါေၾကာင့္ သံဃာကလည္း ကိုးကြယ္သူမ်ားအား ဆင္းရဲ ကင္းေပ်ာက္၊ ခ်မ္းသာ ေရာက္ေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္တတ္လို႔၊ ဆင္းရဲ ေဘးရန္ေတြကို ပယ္သတ္တတ္လို႔ သံဃာေတာ္ကို သရဏလို႔ ေခၚတာ။ ( သရဏဂမန )ဂမနဆိုတာ ပါဠိစကား၊ သြားျခင္းဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ ရွိတယ္။ေမကာင္းမႈကို တားျမစ္တယ္။ ေကာင္းမႈကို လုပ္ေအာင္ အားေပး တိုက္တြန္းတတ္တယ္။ဒီေနရာမွာေတာ့ အ႒ကထာဆရာက ‘သိျခင္း’ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ကို ယူပါတဲ့။ဒါေၾကာင့္ ‘သရဏဂမန’ဆိုတာ ျမန္မာလိုေတာ့ ‘ကိုးကြယ္ျခင္း’၊ ‘ကိုးကြ္ရယာဟူ၍ သိျခင္း’၊ ‘ကိုးကြ္ရယာဟူ၍ အသိအမွတ္ ျပဳျခင္း’ကို ‘သရဏဂံု’လို႔ ေခၚတယ္။ ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစၧာမိ (ျမတ္စြာဘုရားကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ပါ၏) ဓမၼံ သရဏံ ဂစၧာမိ (တရားေတာ္ကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ပါ၏) သံဃံ သရဏံ ဂစၧာမိ။(သံဃာေတာ္ကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ပါ၏။ ျမတ္စြာဘုရားကို ကိုးကြ္ရယာဟူ၍ သိမွတ္ပါ၏။အဲဒီလို ဆိုလိုက္ေတာ့ မင္းတို႔ရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ ဘာျဖစ္သြားသလဲ။ဒါေကတာ့ အဘိဓမၼာဆန္သြားၿပီ။ ကုသိုလ္စိတ္ ျဖစ္တယ္။ ဘုရားေအပၚမွာ ယံုၾကည္တဲ့ ကုသိုလ္စိတ္ ျဖစ္တယ္။ တရားေအပၚမွာ ယံုၾကည္တဲ့ ကုသိုလ္စိတ္ ျဖစ္တယ္။ သံဃာေအပၚမွာ ယံုၾကည္တဲ့ ကုသိုလ္စိတ္ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီလို ယံုၾကည္မႈကို ပါဠိလို ‘သဒၶါ’လို႔ ေခၚတယ္။ တို႔အခုလူေတြ သံုးေနတာေတာ့ ရက္ေရာတာကို သဒၶါလို႔ သံုးေနၾကတယ္။ ဒီပုဂၢိဳလ္က သဒၶါတရား ေကာင္းတယ္ေဟ့၊ မ်ားမ်ား လႉတယ္၊ ခဏ ခဏ လႉတယ္ေဟ့လို႔ ဒီလို သံုးတတ္တယ္။တကယ္ေတာ့ သဒၶါတရား ေကာင္းတယ္ဆိုတာ ‘ဘုရား တရား သံဃာေတြရဲ႕ ေအပၚမွာ မွန္ကန္တဲ့ ယံုၾကည္မႈရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္’ကို သဒၶါတရားေကာင္းတယ္လို႔ ေခၚတာ။ အဲဒီ ယံုၾကည္မႈရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဟာ အလႉအတန္းလည္းပဲ လေက္မႏွးဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ရက္ေရာတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကိုလည္း သဒၶါတရားေကာင္းတယ္လို႔ ျမန္မာစကားမွာ သံုးတာ။ သမၼာဒိ႒ိ ဘုရား တရား သံဃာကို ယံုၾကည္လာၿပီဆိုေတာ့ အဲဒီ သဒၶါတရားေတြကို ေအၾကာင္းျပဳၿပီး ကိုယ့္မွာ မွန္ကန္တဲ့ အယူေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ဘုရားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘုရားဟာ တကယ္ ရွိတယ္။ ၁။အရဟံ အစရွိေသာ ကိုးပါးေသာ ဂုဏ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူေ သာ ျမတ္စြာဘုရား။ ၂။တရားဂုဏ္ေတာ္ေျခာက္ပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ တရားေတာ္။ ၃။သံဃာ့ဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ သံဃာေတာ္။ အဲဒီ ဘုရား တရား သံဃာကို ယံုၾကည္တဲ့အတြက္ မွန္ကန္တဲ့ အယူအေဆတြလည္း ကိုယ့္မွာ ရလာတယ္။အဲဒါ သမၼာဒိ႒ိေပါ့။အဲ ဒီလို ျဖစ္တဲ့ စိတ္ကို သရဏဂံုယူျခင္း၊ ကိုးကြ္ရယာဟူ၍ ဆည္းကပ္ျခင္းလို႔ ေခၚတယ္။ကိုးကြယ္ရာဟူ၍ ဆည္းကပ္ျခင္းကို အတိအက် ေျပာစမ္းပါဆိုရင္ ဘုရား တရား သံဃာကို ကိုးကြယ္ေနတယ္၊ အာ႐ုံျပဳၿပီးေတာ့ ယံုၾကည္တဲ့ စိတ္။ ေခတ္စကားနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ ေခါင္းထဲမွာ …. ဘုန္းႀကီးေတြေကတ ာ့ ေခါင္းထဲမွာလို႔ မသံုးဘူး။ ႏွလံုးထဲမွာလို႔ သံုးတယ္။ …. ႏွလံုးထဲမွာ ျဖစ္တယ္။အဲဒီစိတေ္ကလး ျဖစ္တာကို သရဏဂံုယူတယ္လို႔ ေခၚတယ္။သရဏဂံုယူရလင္ည္း ဒီစိတ္ တကယ္ ျဖစ္တယ္။နားလည္မႈပါမွ သရဏဂံု စစ္ ဒါျဖင့္ မင္းတို႔ ခုနက သရဏဂံုယူခဲ့ၾကတယ္ ….. ဟု္ရတဲ႕လား? သရဏဂံု တည္ခဲ့ၾကတာ ဟု္ရတဲ႕လား?ေျဖရ … ခက္ေနၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ငါတို႔ … ဘုရား တရား သံဃာကို ကိုးကြယ္ေနတယ္ … ရွိခိုးေနတယ္လို႔ အသိေလးေတာ့ ရွိေနမွာေပါ့။သရဏဂံုယူတဲ့အခါ နားလည္မႈ ရွိပါမွ သရဏဂံု အစစ္ ရတယ္။ ‘သိတဲ့စိတ္ မပါဘဲနဲ႔ ႐ြတ္တာ’၊ ‘ကိုယ့္အစား သူမ်ားက ယူေပးတာ’၊ သရဏဂံုအစစ္ မရဘူးတဲ့။ ရတနာသံုးပါးကိုသိျမင္ျပီးစစ္မွန္ေသာဗုဒၶဘာသာဝင္လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ ၾကပါေစဗ်ား _/\_ _/\_ _/\_ @အရွသင္ီလာနႏၵာဘိဝံသ _/\_ _/\_ _/\