ယေန႔ဗုဒၶဝါဒဆိုင္ရာ အေမးအေျဖမ်ား-အမွတ္စဥ္(၁၄၈) လူႏွင့္နတ္

ယေန႔ဗုဒၶဝါဒဆိုင္ရာ အေမးအေျဖမ်ား-အမွတ္စဥ္(၁၄၈)

လူႏွင့္နတ္

“ေဟာဒီစာကေရႊကူၿမိဳ႕ ခံ ုခမ္း အမွတ္(၁ )ရပ္ကြက္ဦးသိန္းျမင့္ရဲ႕ ေမးေလွ်ာက္လႊာ ျဖစ္ပါတယ္

“ဆုိစမ္းပါဦ း၊ ဦးသိန္းျမင့္ ဘာေတြမ်ားေမးျမန္းထားသလဲကြယ့္”

“ဦးသိန္းျမင့္ရဲ႕ အေမးကဒီလိုပါဘုရား၊ မႏၶာတုစၾကာမင္းႀကီးဟာ နတ္ျပည္ကို တတ္ေရာက္ၿပီး နတန္သမီးေတြႏွင့္ နတ္စည္းစိမ္ ခံစားတာသိၾကားသံုးက်ိပ္ေျခာက္ေယာက္ေျမာက္သတဲ့ဘုရား၊ သို႔ေသာ္လည္းဦးသိန္းျမင့္ ၾကားဖူးတာကလူမွာအေတြ႔၊ နတ္မွာေငြျဖစ္လို႔ လူလိုအေတြ႔ႏွင့္ ခံစားသလား၊ဒါမွမဟုတ္ နတ္လို႔ အေငြ႔ႏွင့္ခံစားသလားမကြဲျပားပါဘူးတဲ့” အကယ္၍မႏၶာတ္မင္းဟာ လူသားျဖစ္လို႔ လူကဲ့သို႔အေတြ႔ခံစားပါလွ်င္ နတ္သမီးေတြဟာ လူသားလို ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ၿပီးသားသမီးေတြ ေမြးပါသလားတဲ့ဘုရား”

“ဦးသိန္းျမင့္ရဲ႕ အေမးကို မေျဖဆိုမီမႏၶာတ္မင္းႀကီးအေၾကာင္း အနည္းငယ္ေျပာၾကဦးစို႔ကြယ့္”

“မိန္႔ေတာ္မူပါ ဘုရား”

“မႏၶာတု စၾကာမင္းႀကီးရဲ႕ဇာတ္ေတာ္ဟာ၅၅၀-တိကနိပါတ္က လာတာျဖစ္တယ္၊ မႏၶာတ္မင္းႀကီးဟာ ရတနာ ၇-ပါး၊ တန္ခိုးေလးပါးႏွင့္ ျပည့္စံုတဲ့ဘုရားအေလာင္းေတာ္ႀကီး ျဖစ္တယ္၊မိုးေပၚေမာ့ၾကည့္ၿပီးလက္ပန္းေပါင္းခတ္လိုက္လွ်င္ ေကာင္းကင္ထက္ကရတနာ ၇-ပါးမိုးရြာသြန္းေစႏိုင္တယ္၊ အဲဒီတံုးက လူတို႔ရဲ႕သက္တမ္းဟာ အသေခ်ၤယ်တမ္းျဖစ္လို႔အသက္အပိုင္းအျခား ကို မေရမတြက္ႏုိင္ဘူး၊ မႏၶာမင္းဟာ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ သူငယ္အျဖစ္ျဖင့္ကစားတယ္၊ ႏွစ္ေပါင္းရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ အိမ္ေရွ႕စံတယ္၊ ႏွစ္ေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ မင္းျပဳတယ္၊ လူ႔ျပည္မွာႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မင္းလုပ္ေနရေတာ့ၿငီးေငြ႔လာတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ စာတုမဟာရာဇ္နတ္ဘံုတတ္ၿပီးမင္းလုပ္ျပန္တယ္၊ စာတုမဟာရာဇ္ နတ္ဘံုမွာ ၿငီးေငြ႔ျပန္ေတာ့ တာဝတိ သာတတ္ၿပီးမင္းလုပ္ျပန္တယ္၊ သိၾကားသံုးက်ိပ္ေျခာက္ေယာက္ ကြယ္လြန္သည့္တိုင္ေအာင္ မႏၶာတ္မင္းမကြယ္လြန္ေသးဘူး၊မႏၶာတ္မင္းဟာဒီေလက္ ကာမဂုဏတရား ခံစားေနေသာ္လည္းအားရတင္းတိမ္ျခင္း မရွိဘူး၊ တဏွာတရားက ႀကီးသည္ထက္ႀကီးလာတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ သိၾကားမင္းကို သတ္ၿပီး ဧကရာဇ္မင္းျပဳမွ ေတာ္မည္လို႔အႀကံျဖစ္သတဲ့၊အဲဒီ မတရားတဲ့ အႀကံေၾကာင့္ မႏၶာတ္မင္းရဲ႕ အာယုသခၤါရဟာ ဆုတ္ယုတ္လာတယ္၊လူတို႔ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ဟာနတ္ျပည္မွာ မပ်က္စီးေကာင္းဘူး၊ ထို႔ေၾကာင့္ နတ္ျပည္က ေလွ်ာက်ၿပီး မင္းဥယ်ာဥ္အတြင္းမွာကြယ္လြန္ခဲ့ရရွာတယ္။

ဒီ ဇာတ္ေတာ္က မီးပံုဟာ အားမရႏိုင္သလို တဏွာတရားဟာကာမဂုဏ္ျဖင့္ အားမရႏိုင္ေၾကာင္း ေဟာထားတဲ့ဇာတ္ေတာ္ျဖစ္တယ္၊ ဒီဇာတ္ေတာ္မွာ မႏၶာမင္းႀကီးဟာလူသားျဖစ္တယ္၊စာတုမဟာရာဇ္,တာဝတိ သာ မိဖုရားေတြက နတ္သမီးမ်ား ျဖစ္ၾကတယ္၊ လူသားႏွင့္ နတ္သမီးဘယ္လိုေပါင္းၾကသလဲ။

“လူသားလို႔ အေတြ႔ႏွင့္ ေပါင္းေဖာ္ၾကသလား၊ နတ္မ်ားလို အေငြ႔ႏွင့္ ေပါင္းေဖာ္ၾကသလား၊ ဒီလို ေမးထားပါတယ္ မဟုတ္လားကြယ့္”

“မွန္ပါ၊ဒီလိုပဲ ေမးထားပါတယ္ ဘုရား”

“လူမွာအေတြ႔ နတ္မွာအေငြ႔ဆိုတဲ့ စကားဟာတကယ္ေတာ့ က်မ္းက လာတဲ့ စကားမဟုတ္ဘူးကြယ့္၊ ဒီအေၾကာင္းသတပဒိကပုစၧာ နံပါတ္

“ေတြ႔မဆံုၾကည့္ေမွ်ာ္႐ံု ရယ္ရႊင္ၾကတာႏွင့္ ကိစၥကုန္တဲ့၊ ဆိုၾကဟန္စင္စစ္ ကယ္မမွန္ဘူး၊ ျမတ္က်မ္းဂန္ သည့္ႏွယ္ရွိတယ္၊ဘုန္းသိပါငဲ့ ”လို႔ ေျဖေတာ္မူတယ္။

မန္လည္ဆရာေတာ္က နတ္မ်ားဟာ ၾကည့္႐ံု, ေပ်ာ္ရႊင္႐ံုအေငြ႔မွ်ျဖင့္ ကိစၥၿပီးၾကတယ္ ဆိုတာ ဟုတ္ပါသလားလို႔ ေမးေတာ့ မင္းကြန္းဆရာေတာ္က နတ္မွာအေငြ႔ဆိုတဲ့စကား မမွန္ပါဘူးတဲ့၊ေကသရဇာတ္ ဋီကာ၊ ၁၊ ၃၀၁-ကို ၫႊန္ျပေတာ္မူၿပီး-

“အခ်ိဳ႕ေသာ စတုမဟာရာဇ္နတ္ တာဝတိ သာနတ္တို႔ဟာလူမ်ားကဲ့သို႔ ဒြယံဒြယံ သမာပတၱိျဖင့္ ကာမကိစၥၿပီးၾကတယ္၊ ယာမာနတ္တို႔ၾကေတာ့ အခ်င္းခ်င္းလည္ပတ္႐ံုမွ်ျဖင့္ ကာမကိစၥ ၿပီးၾကတယ္၊ တုသိတာနတ္တို႔ၾကေတာ့ လက္ခ်င္းသံုးသပ္႐ံုမွ်ျဖင့္ကာမကိစၥၿပီးၾကတယ္၊ နိမၼနရတိနတ္တို႔ၾကေတာ့ၿပံဳးရယ္ကာမွ်ျဖင့္ ကာမကိစၥ ၿပီးၾကတယ္၊ပရနိမိၼတဝသဝတီနတ္တို႔မွာေတာ့ၾကည့္ကာမွ်ျဖင့္ ကာမကိစၥ ၿပီးၾကတယ္ - လို႔ ေကစိဆရာတို႔ကဆိုၾကသတဲ့”

အဲဒီ အယူအဆကို အ႒ကထာဆရာက မဟုတ္ဘူးလို႔ ပယ္ထားသကြယ့္၊ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ကိုယ္ခ်င္းမထိဘဲ ေဖ႒ဗၺကာမကိစၥဆိုတာ ၿပီး႐ိုးထံုးစံမရွိပါဘူးတဲ့၊ နတ္ျပည္ေျခာက္ထပ္လံုး လူမ်ားကဲ့သို႔ ပကတိကာမကိစၥ ၿပီးတယ္လို႔ မွတ္ပါတဲ့။

ဒါေၾကာင့္ နတ္မွာ အေငြ႔ဆိုတာ မဟုတ္ပါဘူး၊ နတ္ေတြလည္း လူသားမ်ားလို အေတြ႔ကာမကို ခံစားၾကတာပါပဲ၊

ဒီအေၾကာင္းကို သတပဒိကပုစၧာ ၆၁-မွာ

“အေပြပိုမေျဖလို စိတ္ေတာ္ရွိပါႏွင့္၊ ခင္သိသားမို႔၊ နတ္ေျခာက္ဆူခ်စ္ေသြးႏွစ္ကိုယ္ျမဴလို႔၊ ဟိုအမူ လူလိုက်င့္ေပထင့္ သင္းကဘယ္သို႔”

လို႔မန္လည္ဆရာေတာ္က ေမးတဲ့အခါ မင္းကြန္းဆရာေတာ္ႀကီးက -

“အေပြပိုမေျဖလို စိတ္ေတာ္ရွိပါဘူး၊ကိုယ္သိတာမို႔၊ နတ္ေျခာက္ဆူ ခ်စ္ေသြးႏွစ္ကိုယ္ျမဴလို႔၊ ဟိုအမူလူလိုက်င့္ၾကတယ္၊သင္းက ဤသို႔” လို႔ေျဖဆိုေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။

နတ္ေတြဟာ လူသားမ်ားလို ကာမကိစၥျပဳက်င့္ၾကလွ်င္နတ္သမီးေတြဟာ လူသားမိန္းမမ်ားလို ကိုယ္ဝန္ယူ သားေမြးၾကပါသလားဆိုေတာ့ စာတုမဟာရာဇ္နတ္မွာအက်ံဳးဝင္တဲ့ ဘုမၼစိုးနတ္သမီးမ်ားေတာ့ လူသားမ်ားလို ကိုယ္ဝန္ယူၿပီး သားေမြးၾကသတဲ့၊ စာတုမဟာရာဇ္ နတ္သမီးေတြၾကေတာ့ဥတုမွ်သာလာတယ္၊ ကိုယ္ဝန္လည္း မယူ၊ သားလည္းမေမြး၊ ႏို႔လည္းမတိုက္ဘူးတဲ့ကြယ့္၊

ဒီအေၾကာင္းကို ေလာကပညတၱိက်မ္းမွာ -

“မဟာရာဇိကာအစၧရာ ေနဝ ဥတုနိေယာ ေဟာႏိၲ၊န ဂဗိၻနိေယာ၊န ဝိဇာယႏိၲ၊ နပါယႏိၲ ”လို႔ ျပထားတယ္၊

အနက္ကေတာ့-မဟာရာဇိကာ- စတုမာရာဇ္ဘံု၌ျဖစ္ကုန္ေသာ၊၊ အစၧရာေနဝ- နတ္သမီးတို႔သည္သာလွ်င္၊ ဥတုနိေယာ -ဥတုလာကုန္သည္၊ ေဟာႏိၲ - ျဖစ္ကုန္၏၊ နဂဗိၻနိေယာ -ကိုယ္ဝန္မေဆာင္ကုန္၊ နဝိဇာယႏိၲ- သားမဖြားကုန္၊ နပါယႏိၲ - ႏို႔မတိုက္ကုန္တဲ့ကြယ့္။

ဒီက်မ္းလာစကားကို အေထာက္အကားျပဳၿပီး မႏၶာတ္မင္းႀကီးဟာနတ္သမီးေတြႏွင့္ အေတြ႔ေပ်ာ္ပါးေသာ္လည္း နတ္သမီးမ်ားဟာ ကိုယ္ဝန္မေဆာင္၊သားလည္း မေမြးလို႔မွတ္သားသင့္တယ္ကြယ့္။

“မွန္လွပါ၊ဒီလိုဆို သိၾကားမင္းရဲ႕ သားေတာ္သုဝီရနတ္သားသုသိမနတ္မသားရယ္လို႔ ၾကားဖူးပါတယ္၊ ဒီသားေတာ္ေတြက ဘယ္လို ေပါက္ဖြားပါသလဲ၊သုဇာတာ, သုနႏၵာတို႔က ေပါက္ဖြားလာတာလား၊ဘယ္လိုျဖစ္လာတာလဲ၊ အမိန္႔ရွိပါဦးဘုရား”

“နတ္ေလာကရဲ႕သဘာဝကို သုတ္မဟာဝါ အ႒ကထာ၂၉၇-မွာ ဒီလို ဖြင့္ျပထားသကြယ့္”

“ေဒဝါနံမီတာ စပုတၱာ စ အေကၤ နိဗၺတၱႏိၲ ” မိခင္ရင္ခြင္အတြင္း ႐ုတ္တရက္ ေပၚလာတဲ့နတ္သမီးကိုသမီးလို႔ မွတ္ရမယ္တဲ့၊ နတ္သားေပၚလာလွ်င္ သားလို႔မွတ္ရမယ္တဲ့။

“ပါဒပရိစာရိကာဣတိၳေယာ သယေနနိဗၺတၱႏိၲ” ေျခရင္း အလုပ္အေကၽြးမယားဆုိလွ်င္ အိပ္ရာမွာ ျဖစ္လာသတဲ့။

“တာသံမ႑န ပသာဒန ကာရိကာ ေဒဝတာ သယနံ ပရိဝါေရတြာ နိဗၺတၱႏိၲ” သိၾကားမ်ား၊နတ္မ်ားကို တန္ဆာဆင္ယင္ရမည့္ နတ္ေတြကေတာ့ အိပ္ယာေနရာကိုၿခံရံ ျဖစ္ၾကသတဲ့။

“ေဝယ်ာဝစၥတရာအေႏၲာ ဝိမာေန နိဗၺတၱႏိၲ ” အမႈေဆာင္ၾကရမည့္ နတ္အလုပ္သမာမ်ားက်ေတာ့ ဗိမာန္ရဲ႕အတြင္းမွာျဖစ္ၾကသတဲ့။

ဒါေၾကာင့္အထက္နတ္ေတြဟာ ႐ုတ္တရက္ျဖစ္တဲ့ ဥပပတ္မ်ိဳးေတြ ျဖစ္ၾကတယ္၊လူသားမ်ားလို ကို္ယ္ဝန္ပိုက္ၿပီးသားဖြားျခင္း, ႏို႔တိုက္ျခင္းမရွိဘူး၊ ႐ုတ္တရက္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အထိမ္းအမွတ္ႏွင့္သာ သား,သမီး, မယား, အလုပ္ အေကၽြးလို႔ ေခၚေဝၚရေၾကာင္း သတ္မွတ္ေတာ့တာေပါ့ကြယ္။

“မွန္ပါ၊ဝမ္းသာလွပါတယ္ ဘုရား၊ သို႔ေသာ္လည္းတစ္ခုထပ္ေမးေလွ်ာက္ပါရေစဦး ”

“ေလွ်ာက္တာေပါ့၊ ဘာမ်ား ေလွ်ာက္ထားခ်င္ျပန္တာတုန္းကြဲ႕”

“ေလွ်ာက္ထားခ်င္တာ ႐ုကၡစိုးႏွင့္ တေစၧ,သရဲတို႔ရဲ႕ အေၾကာင္းပါ ဘုရား၊ ႐ုကၡစိုးတို႔ တေစၧတို႔ သရဲတို႔ေရာ သား, သမီးဘယ္လို ရပါသလဲဘုရား”

“႐ုကၡစိုးတို႔ တေစၧ,သရဲတို႔ဆုိတာ ဘုမၼစိုးနတ္မ်ိဳးပဲကြယ့္၊ဘုမၼစိုးနတ္ဟာ လူသားမ်ားလို ေပါင္းေဖာ္ၿပီး လူသားမ်ားလို ကိုယ္ဝန္တည္ သားဖြား ႏို႔တုိက္ေၾကာင္းေျပာခဲ့ၿပီးပါၿပီကြယ့္”

“ဒီလိုဆို ဘုမၼစိုးတို႔, တေစၧတို႔, သရဲတို႔ဟာလူသားမ်ားလို လင္မယာားအတည္ရွိၾကပါသလား၊ သို႔မဟုတ္ တိရစၧာန္မ်ားလို ေတြ႔ရာႏွင့္ ေပ်ာ္ပါးၾကတာလားဘုရား”

“လင္ႏွင့္ မယားဆိုတာ အခိုက္အတန္႔မွ်ကိုေခၚေဝၚတဲ့စကားပဲ၊ယခု ဒီေယာက်္ားႏွင့္ ဒီမိန္းမတို႔ဟာ လင္မယားျဖစ္ၾကေပမယ့္ ေတာ္ေနၾကာလင္မယားဟုတ္ခ်င္မွ ဟုတ္မယ္၊ဒါေၾကာင့္ အထီးႏွင့္ အစ္မ စိတ္ခ်င္းညီမွ်သင့္ျမတ္ၾကတဲ့အခါလင္မယား၊ မသင့္ျမတ္ၾကတဲ့အခါလင္မယားမဟုတ္ဘူး၊လူသား ေလာကမွာပင္ ဒီလိုျဖစ္ေနေသးလွ်င္လူေလာက္ အဆင့္အတန္း မျမင့္တဲ့သရဲ, တေစၧ, ဘုမၼစိုးမ်ားကိုေတာ့ ေမးဖို႔မလိုပါဘူး၊ လင္မယားအတည္တက်ရွိတာလည္းပါမယ္၊ မရွိတာလည္း ပါမယ္လို႔အေျဖေပးလိုက္ပါတယ္”

“မွန္ပါ၊ဝမ္းသာလွပါတယ္ဘုရား၊ သို႔ေသာ္ဦးသိန္းျမင့္ရ႕ဲ အေမးအဆက္က က်န္ေနပါေသးတယ္

“ေဟ ဘယ္လိုအေမးဆက္မ်ားလည္းဆိုစမ္းပါဦး”

“ဦးသိန္းျမင့္က ယင္ေကာင္က ဥတဲ့ဥကိုယင္ႀကီးဥလုိ႔ ေခၚၾကပါသတဲ့၊ ယင္ႀကီးဥက ေပါက္ေတာ့ ယင္ေကာင္ မေပါက္ဘဲ ေလာက္ေကာင္ေတြ ေပါက္သတဲ့ဘုရား၊ဒီ ေလာက္ေကာင္ေတြေကာ အခ်င္းခ်င္း ေပါင္းေဖာ္ျခင္းရွိၾကပါသလား၊ေလာက္ကတစ္ဆင့္ ဘယ္လိုယင္ေကာင္ ျဖစ္ပါသလဲတဲ့၊ၿပီးေတာ့ ေျမႀကီးထဲက တီေကာင္မ်ားေကာ အဖိုႏွင့္အမ သံဝါသရွိၾကပါသလား၊ ဒိအေကာင္ေတြဟာ တီေကာင္ဘဝက ဘယ္လိုေျပာင္းသြားၾကပါသလဲ - လို႔ ေမးထားပါတယ္။

သုတ္မဟာဝါ အ႒ကထာ ၂၄-မွာ နိယာမငါးပါးကို ဖြင့္ျပထားသကြဲ႔၊နိယာမငါးပါးဆိုတာ (၁) ဗီဇနိယာမ (၂) ဥတုနိယာမ (၃) ကမၼနိယာမ (၄) ဓမၼနိယာမ (၅) စိတၱနိယာမတုိ႔ျဖစ္ၾကတယ္။

ဒီေနရာမွာ နိယာမဆိုတဲ့ပုဒ္က ၿမဲတယ္ဆိုတဲ့ အနက္ ကို ေဟာတယ္။

(၁)ဗီဇနိယာမ =မ်ိဳးေစ့ ၿမဲတယ္လို႔ ဆိုလုိတယ္၊ ဆီးေစ့က ဆီးပင္ေပါက္တယ္၊ သရက္ေစ့က သရက္ပင္ေပါက္တယ္ဆိုတာမ်ိဳးေပါ့။

(၂) ဥတုနိယာမ =ဥတုၿမဲတယ္တဲ့၊ေဆာင္းရာသီ ႏွင္းက်တယ္၊မိုးရာသီ မိုးရြာတယ္၊ ေႏြရာသီ ေနပူတယ္ဆိုတာမ်ိဳးေပါ့။

(၃)ကမၼနိယာမ = ကုသိုလ္ကံ, အကုသိုလ္ကံအျဖစ္ ၿမဲတယ္တဲ့၊ကုသိုလ္က့ကေကာင္းက်ိဳးကိုေပးတယ္၊ အကုသိုလ္ကံက မေကာင္းက်ိဳးကို ေပးတယ္ေပါ့။

(၄)ဓမၼနိယာမ = သေဘာအားျဖင့္ ၿမဲတယ္တဲ့၊ ဘုရားေလာင္း သေႏၶယူတဲ့အခါ၊ သစၥာေလးပါး သိေသာအခါ၊ဓမၼစၾကာ ေဟာတဲ့အခါ၊အာယုသခၤါရ လႊတ္တဲ့အခါ၊ခႏၶပရိနိဗၺာန္ စံလြန္တဲ့အခါေလာကဓာတ္တစ္ေသာင္းတစ္ၿပိဳင္နက္ တုန္လႈပ္ျခင္းမ်ိဳးကို ဆိုလုိတယ္။

(၅)စိတၱနိယာမ = စိတ္ျဖစ္ပံု ၿမဲတယ္တဲ့၊ စိတ္ဟာ အာ႐ံုတစ္ခုႏွင့္ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့လွ်င္အတီတဘဝင္, ဘဝဂၤစလန, ဘဂဂၤုေပစၧဒ, ပဥၥဒြါရာဝဇၨန္း, စကၡဳဝိညာဉ္၊ သမၸဋိစိၧဳင္း၊ သႏၲီရဏ, ဝုေ႒ာစတဲ့ျဖစ္စဥ္ဟာ မေျပာင္းလဲဘူး၊အျဖစ္ ၿမဲတယ္လို႔ ဆိုလိုတယ္။

ဒီနိယာမ ငါးပါးထဲမွာ ယင္က- ဥခ်၊ ဥက-ေလာက္ျဖစ္၊ေလာက္ရင့္လာတဲ့အခါမွာ ယင္ျဖစ္တယ္ဆိုတာဟာ ဗီဇနိယာမအတြင္းမွာ ပါဝင္တယ္၊ သတၱဝါေတြဟာ ဧကဇမ်ိဳး၊ဒြိဇမ်ိဳး၊ တိဇမ်ိဳးစေသာအားျဖင့္ ဗီဇအားေလ်ာ္စြာ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္၊ လူတို႔, ကၽြဲတို႔, ႏြားတို႔အစရွိတဲ့ သတၱဝါေတြမ်ားကေတာ့ အမိဝမ္းဗိုက္ကသတၱဝါအျဖစ္ တစ္ႀကိမ္တည္းဖြားလို႔ ဧကဇမ်ိဳးလို႔ေခၚတယ္၊ ၾကက္တုိ႔, ငွက္တို႔, ေျမြတို႔,ဖြတ္တို႔က်ေတာ့အမိက ဥကို တစ္ႀကိမ္ဥတယ္၊ ဥကမွ သတၱဝါတစ္ႀကိမ္ ေပါက္တယ္၊အဲလိုဒီ ႏွစ္ႀကိမ္ေပါက္လို႔ဒြိဇမ်ိဳးလို႔ေခၚတယ္၊ ယင္တို႔, ပ်ားတို႔, လိပ္ျပာတို႔က်ေတာ့ ေရွးဦးစြာ ဥတယ္၊ ေလာက္ေကာင္လိုပိုးကိုေပါက္တယ္၊အဲဒီပိုးက အစာအဝစားၿပီး တစ္ေနရာမွာ အေျမွးေတြ လႊမ္းအုပ္ၿပီး ၿငိမ္သက္စြာဖိုဝင္တယ္၊ အဲဒီဖိုကထြက္မွ မူလသတၱဝါမ်ိဳး ျဖစ္လာတယ္၊ဒါေၾကာင့္ ဒီသတၱဝါမ်ိဳးကို တိဇမ်ိဳးလို႔ေခၚၾကတယ္ကြယ့္၊ ဒီလို တစ္ႀကိမ္ေပါက္ျခင္း ႏွစ္ႀကိမ္ေပါက္ျခင္း သံုးႀကိမ္ေပါက္ျခင္းဟာသူ႔ရဲ႕ ဗီဇမ်ိဳးမွ်သာ ျဖစ္တယ္။

ေလာကမွာ သတၱဝါေတြဟာ အလြန္ အျဖစ္ဆန္းတယ္၊ (သတၱနိကာေယာ အစိေႏၲေယ်ာ) သတၱဝါျဖစ္ပံုကို အႀကံစည္ႏွင့္လို႔ ဘုရားေဟာေတာ္မူထားသကြယ့္။

ကိုယ္ေကာင္ထင္ရွားဘြားကနဲ႔ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ဥပပတ္ပဋိသေႏၶ၊

အညွီအေဟာက္ကို စြဲမွီျဖစ္ေပၚလာတဲ့ သံေသဒဇပဋိသေႏၶ၊

ဥခြံတြင္းက ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အ႑ဇပဋိသေႏၶ၊

မိခင္သားအိမ္မွာ ကလလေရၾကည္ စတည္ျဖစ္လာတဲ့ ဇလာဗုဇပဋိသေႏၶတို႔ျဖစ္ၾကတယ္။ အ႑ဇႏွင့္ ဇလာဗုပဋိသေႏၶတို႔ကို အမိဝမ္းဗိုက္မွာပဋိသေႏၶ တည္ေနရလို႔ ဂဗၻေသယ်ကပုဂၢိဳလ္လို႔ ဆိုၾကတယ္၊အ႑ဇႏွင့္ ဇလာဗုဇပဋိသေႏၶဟာ အဖိုႏွင့္အမစပ္မွီရာမွ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ပဋိေသႏၶမ်ား ျဖစ္ၾကတယ္၊ ဥပပတ္ႏွင့္သံေသဒဇတို႔ကေတာ့ အဖို,အမတို႔ရ႕ဲ စပ္ယွဥ္ျခင္းကို စြဲမွီ ျဖစ္ေပၚလာတာမဟုတ္ဘူး။

ဒီေနရာမွာ သက္ရွိသတၱဝါမ်ား ျဖစ္ပြားလာပံု သိပၸံနည္းကို ေျပာျပဦးမယ္၊သက္ရွိသတၱဝါ မ်ိဳးပြားလာပံုဟယာ

ပထမ်ိဳးက အမီးဗားေကာင္မ်ားကို တစ္ေကာင္းတည္းကႏွစ္ျခမ္းကြဲ ႏွစ္ေကာင္ ျဖစ္ပြားလာတာမ်ိဳးလည္းရွိတယ္။

ဒုတိယမ်ိဳးက ဆဲလ္ေပါင္းမ်ားစြာပါတဲ့ သက္ရွိအရာဝတၳဳတစ္ခုဟာေျမတြင္ေလွ်ာက္၍ အျမစ္တြယ္ တိုးပြားေသာ စထေရာဘယ္ရီပင္လို သက္ရွိအသစ္မ်ား ေပါက္ဖြားရန္ႀကီးထြားလာတာမ်ိဳးလည္းရွိတယ္။

တတိယအမ်ိဳးက ဘယ္လ္ေဂ်ပင္ မိႈႏွင့္ အဆင့္အတန္းျမင့္တဲ့သစ္ပင္မ်ားမွာ အပင္သစ္ေတြ အလိုလိုိ ျဖစ္ပြားလာသလို သတၱဝါတစ္မ်ိဳးကိုမွီတြယ္ၿပီး အလုိလိုျဖစ္ပြားလာတဲ့ သတၱဝါမ်ိဳးလည္း ရွိတယ္။

စတုတၳအမ်ိဳးဖိုႏွင့္မယွဥ္စပ္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ သတၱဝါမ်ိဳးလည္းရွိတယ္။

ပဥၥမအမ်ိဳးက အမဟာ အဖိုႏွင့္ ေပါင္းေဖာ္ျခင္းမရွိဘဲသားငယ္မ်ားကို ေပါက္ဖြားတဲ့ သတၱဝါမ်ိဳးလညး္ရွိတယ္။

ဒီ ၅-မ်ိဳးက သက္ရွိသတၱဝါမ်ား မ်ိဳးပြားလာပံုေဖာ္ျပထားတဲ့ သိပၸံနည္းပဲကြယ့္၊ ဒီသိပၸံနည္း ၅-မ်ိဳးထဲက တီေကာင္မ်ားမ်ိဳးပြားလာတာကေတာ့စတုတၳအမ်ိဳးႏွင့္ ပဥၥမအမ်ိဳး ျဖစ္ၾကသကြယ့္။

ေလာက္ေကာင္ ႀကီးရင့္လာလွ်င္ ယင္ျဖစ္သလိုတီေကာင္ႀကီးရင္လာလွ်င္ ဘာျဖစ္တယ္ဆိုတာေတာ့ မေတြ႔ဖူးဘူး၊ တီေကာင္မွ ဆင္းသက္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ပင့္ကူေကာင္မ်ား၊အမွင္ရွိ တီေကာင္မ်ား၊ ေက်ာက္စုန္းေတာက္တဲ့ ဆက္ေတာ့တာရပ္တီႀကီးမ်ား၊အသားစားတဲ့ ပင္လယ္တီ သို႔မဟုတ္ ကင္းေျခမ်ားမ်ား၊ပင္လယ္ကမ္းေျခမွာ ရွိတဲ့ သဲပလုပ္ေကာင္မ်ား၊ျမင္းေျမွာ့သို႔မဟုတ္ ေျမွာ့နက္ေကာင္မ်ား အေၾကာင္းကိုေတာ့ လူထုသိပၸံက်မ္းအတြဲ(၅)တီေကာင္မ်ိဳးမွာ ဆင္းသက္ပိုးမ်ိဳးသို႔ အခန္းကို ၾကည့္႐ႈပါလို႔ က်မ္းညႊန္းလိုက္ပါတယ္ကြယ္”

“သာဓု - သာဓု -သာဓု”

***ဆက္ရန္*** ယေန႔ဗုဒၶဝါဒဆိုင္ရာ အေမးအေျဖမ်ား- အမွတ္စဥ္(၁၄၉) -ဦးစံၫြန႔္၏ အေမးေလးခ်က္ (အေမး၁ ~ ေသာတာပန္ႏွင့္ ေအာက္တန္းစားစိတ္)

***ေကာက္ႏုတ္ခ်က္*** ႏိုင္ငံေတာ္ ၾသဝါဒါစရိယ၊ ျမန္မာစာၾသဝါဒါစရိယ အဂၢမဟာသဒၶမေဇာတိကဓဇ ဘဒၵႏၲေဒဝိႏၵာဓိပတိ (ထီးခ်ိဳင့္ၿမိဳ႕ - တည္ေတာဆရာေတာ္ႀကီး) ယေန႔ဗုဒၶဝါဒဆိုင္ရာ အေမးအေျဖမ်ားအတြဲ(၄) (စာမ်က္ႏွာ -၁၃၆ ~ ၁၄၄) မွ ေကာက္ႏုတ္ပူေဇာ္ပါသည္။

ဤ အေမး-အေျဖအား ကိုယ္တိုင္ျပန္လည္ေရးသား၍ ထီးခ်ိဳင့္ၿမိဳ႕ - တည္ေတာဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ႏွင့္ တကြ ဆရာ- အရွင္ေတဇာနႏၵ(Tay Ling) တို႔အား ျပန္လည္ေက်းဇူးျပဳပူေဇာ္အပ္ပါသည္။

(ကပိၸယေမာင္ရဲ)

Tuesday, April 30, 2013 11:06 am